نوع مقاله : علمی-پژوهشی
نویسنده و پژوهشگر
Yahosseini.gh@gmail.com
چکیده:
اگرچه رشته «مطالعات زنان» بیش از چند دهه (مشخصاً از دهه هفتاد میلادی قرن بیستم) نیست که در مغرب زمین در دانشگاهها بهصورت یک رشته مستقل دانشگاهی رونق گرفته و از اواخر دهه هفتاد قرن چهاردهم شمسی نیز در ایران این رشته در برخی از دانشگاههای تهران افتتاح شده است، اما پیش از این نیز نویسندگان و مورخان فرنگی و ایرانی بهطور سنتی، مطالبی در این باره نوشته بودند که امروزه باید با دیدی علمی و روشمند، مورد استفاده دانشجویان رشته مطالعات زنان قرار گیرد.
یکی از این افراد پیشگام و پیشتاز، محمدعلیخان سدیدالسلطنه (1320ـ1253ش.) میباشد که در فاصله دو سال پیش از انقلاب مشروطه تا نیمه جنگ جهانی اول، مطالعات و یادداشتهای جالبی درباره زنان بوشهر انجام داده و نوشته که تا امروز چندان مورد توجه اساتید رشته مطالعات زنان و جامعهشناسان در ایران و همچنین بوشهرپژوهان محلی قرار نگرفته است. وضعیت زنان بوشهر و روستاهای اطراف در سالهای نخست قرن بیستم چندان روشن نیست. جهانگردان و مسافران اروپایی نیز که به بوشهر سفر میکردند، بهدلیل محدودیتهای فرهنگی و ساختار مردسالارانه حاکم بر جامعه و تقریباً حذف زنان از روابط و مناسبات اجتماعی بیرون از خانه، قادر به ارتباط با زنان و لاجرم کسب هرگونه آگاهی از وضعیت آنان نبودند.
سدیدالسلطنه اطلاعات جسته و گریخته، اما جالب و خوبی دراین باره در یادداشتهای خود ارائه داده است و خوشبختانه این خلاء تاریخی تا اندازهای پُر شد.
کلیدواژه ها: سدیدالسلطنه، بوشهر، زنان، مطالعات زنان.